Thủ tướng Canada là ai? Cùng tìm hiểu về quyền hạn của người đứng đầu đất nước này qua bài viết sau đây.
Giới thiệu thủ tướng Canada
Thủ tướng Canada (tên tiếng anh: Prime Minister of Canada; tên tiếng Pháp: Premier ministre du Canada) là người đại diện và đứng đầu của chính phủ Canada. Đây là lãnh tụ của đảng có nhiều ghế nhất trong Hạ nghị viện của quốc hội Canada.
Cũng như các quốc gia khác, thủ tướng Canada sẽ có văn phòng làm việc riêng, tọa lạc tại nhà quốc hội ở Ottawa. Thủ tướng sẽ cư ngụ tại ngôi nhà 24 Sussex Drive ở Ottawa, Ontario.
Thủ tướng đương nhiệm là ai? [Cập nhật tháng 9/2021]
“Thank You, Canada”: ngài thủ tướng Justin Trudeau thắng nhiệm kỳ 3, tại thủ đô Ottawa: Người Canada đã đưa Thủ tướng Tự do Justin Trudeau trở lại nắm quyền hôm thứ Hai trong cuộc bầu cử gay gắt chống lại một nhà lãnh đạo tân binh bảo thủ, nhưng ông không giành được đa số tuyệt đối, theo dự đoán của các mạng truyền hình.
Trudeau đã gọi cuộc bầu cử nhanh chóng vào tháng trước, với hy vọng đưa việc triển khai vắc xin Covid-19 suôn sẻ – một trong những loại vắc xin tốt nhất trên thế giới – thành một nhiệm vụ mới để chỉ đạo quốc gia thoát khỏi đại dịch và thông qua chương trình nghị sự của ông mà không có sự ủng hộ của phe đối lập.
Nhưng sau 5 tuần vận động tranh cử đầy gập ghềnh, giọng nói của ông ta khàn khàn và ông ta có vẻ sẽ lặp lại cuộc tổng tuyển cử năm 2019 gần kề, dẫn đến việc cậu bé vàng một thời của nền chính trị Canada nắm quyền nhưng đã suy yếu sau khi mất đa số trong quốc hội.
“Các bạn (những người Canada) đang cử chúng tôi trở lại làm việc với một nhiệm vụ rõ ràng là vượt qua đại dịch này vào những ngày tươi sáng hơn”, Trudeau nói, đứng cạnh vợ Sophie Gregoire và các con của họ trên sân khấu tại buổi dạ tiệc mừng chiến thắng.
“Đó chính xác là những gì chúng tôi sẵn sàng làm,” anh nói. Ở tuổi 49, Trudeau đã phải đối mặt với những cuộc đọ sức chính trị gay gắt hơn và vẫn ra đi bình thường.
Tuy nhiên, sau sáu năm cầm quyền, chính quyền của ông đang có dấu hiệu mệt mỏi và đó là một cuộc chiến khó khăn để ông thuyết phục người Canada gắn bó với Đảng Tự do của mình sau khi không đạt được kỳ vọng cao trong chiến thắng vang dội năm 2015 của ông.
Cách thức bầu cử thủ tướng Canada
Mỗi công dân người Canada từ 18 tuổi trở lên đều có thể tham gia bầu cử thủ tướng. Mặc dù không phải là điều bắt buộc nhưng hầu hết các nhiệm kỳ thủ tướng đều là Hạ nghị viện (dù trong lịch sử thủ tướng có 2 nghị viên thuộc Thượng nghị viện).
Bên cạnh đó, người ứng cử nên sử dụng thông thạo cả 2 thứ tiếng Pháp và Anh. Đây được xem giống như thông lệ trong 50 năm gần đây mà nhiều người dân đòi hỏi từ các lãnh đạo như thủ tướng.
Hơn nữa, người ứng củ tốt nhất nên sử dụng thành thạo cả tiếng Pháp và tiếng Anh, nó như là một thông lệ trong 50 năm gần đây mà nhiều người dân đòi hỏi từ các lãnh đạo như thủ tướng.
Xem thêm: Địa chỉ sân bay Nội Bài nằm ở đâu? Cách di chuyển đến sân bay Nội Bài ngắn nhất
Thủ tướng có nhiệm kỳ mấy năm?
Tại Canada, thủ tướng không có nhiệm kỳ giống các quốc gia khác. Ở đây thủ tướng có thể từ chức vì lý do cá nhân hoặc bất kỳ lý do nào khác. Thế nhưng có một đặc điểm là thủ tướng bắt buộc phải từ chức khi một đảng khác chiếm được đa số ghế trong Hạ viên.
Quyền hạn của thủ tướng Canada
Tại Canada có một khá thú vị là do hiến pháp nên không có vị trí gọi là “tổng thống Canada”. Rõ ràng là trong chính phủ Canada thì Thủ tướng có rất nhiều quyền lực nên nhiều người nhầm lẫn nó với vị trí quốc trưởng.
Theo hiến pháp của Canada thì Quốc trưởng là nữ hoàng Elizabeth II, trong khi đó, thủ tướng chỉ là người đứng đầu của chính phủ, không phải là người đứng đầu của quốc gia.
Mặt khác, vai trò của thủ tướng không được đề cập tới trong hiến pháp của Canada. Và quyền lực của thủ tướng được trao để thi hành các nhiệm vụ của toàn quyền Canada.
Cụ thể, Toàn quyền Canada là người đứng đầu về hành pháp tại Canada nhưng người này chỉ có thể thi hành các nhiệm vụ hành pháp của mình dựa theo quyết định hoặc yêu cầu từ phía thủ tướng. Tòa nhà thủ tướng và nội các tọa lạc tại 24 Sussex Drive, ban đầu được gọi là Gorffwysfa và thường được gọi đơn giản là 24 Sussex, là dinh thự chính thức của Thủ tướng Canada thuộc thủ đô Ottawa xinh đẹp nằm trong tỉnh bang Ontario Canada
Về lập pháp, thủ tướng là người lãnh đạo của đảng nhiều ghế nhất trong Hạ viện nên có vai trò vô cùng quan trọng. Chẳng hạn, các vấn đề trước khi được mang ra bàn luận tại Hạ viện, các dự luật phải được chấp thuận bởi toàn thể thành viên nội các, nhưng thủ tướng lại là người quyết định nó như thế nào là “chấp thuận”.
Và khi được đem ra thảo luận, thủ tướng hoàn toàn có quyền dùng số ghế của đảng mình trong quốc hội để dẫn lái cho cuộc thảo luận theo ý của mình.
Về tư pháp thì thủ tướng có quyền đề nghị các chánh án thuộc tòa tối cao của pháp viện để vị toàn quyền này tấn phong. Ngoài ra vị trí này còn góp phần quyết định các chính sách quốc phòng, chính sách giao thương giữa các tỉnh bang cũng như với thế giới, chính sách nhập cư quốc gia, ngân hàng hệ thống tài chính, nông lâm ngư nghiệp.
Quan trọng nhất là thủ tướng có quyền đề nghị một người dân của Canada để nữ hoàng phong chức toàn quyền.
Danh sách những thủ tướng Canada
Tính đến Justin Trudeau thì trước đó Canada có 22 vị thủ tướng chính thức.
Và Sir John A. Macdonald được chính thức công nhận là Thủ tướng đầu tiên của đất nước Canada, bởi ông là thủ tướng đầu tiên khi Canada thành lập liên bang. Tham khảo thêm về ông Justin Trudeau.
Giai đoạn 1867 – 1873
Ông Sir John A. Macdonald làm thủ tướng giai đoạn 1867 – 1873, thuộc đảng Tự do – Bảo thủ, thời gian tại nhiệm 6 năm, 4 tháng, 4 ngày.
Giai đoạn 1873 – 1878
Tên thủ tướng: Alexander Mackenzie
- Ngày bắt đầu: 7 tháng 11 năm 1873
- Ngày kết thúc: 8 tháng 10 năm 1878
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 4 năm, 11 tháng, 1 ngày
Giai đoạn 1878 – 1891
Tên thủ tướng: Sir John A. Macdonald
- Ngày bắt đầu: 17 tháng 10 năm 1878
- Ngày kết thúc: 6 tháng 6 năm 1891
- Thuộc Đảng: Bảo thủ
- Thời gian tại nhiệm: 12 năm, 7 tháng, 20 ngày
Giai đoạn 1891 – 1892
Tên thủ tướng: Sir John Abbott
- Ngày bắt đầu: 16 tháng 6 năm 1891
- Ngày kết thúc: 24 tháng 11 năm 1892
- Thuộc Đảng: Bảo thủ
- Thời gian tại nhiệm: 5 năm, 5 tháng, 8 ngày
Giai đoạn 1892 – 1894
Tên thủ tướng: Sir John Thompson
- Ngày bắt đầu: 5 tháng 12 năm 1892
- Ngày kết thúc: 12 tháng 12 năm 1894
- Thuộc Đảng: Bảo thủ
- Thời gian tại nhiệm: 2 năm, 0 tháng, 7 ngày
Giai đoạn 1894 – 1896
Tên thủ tướng: Sir Mackenzie Bowell
- Ngày bắt đầu: 21 tháng 12 năm 1894
- Ngày kết thúc: 27 tháng 4 năm 1896
- Thuộc Đảng: Bảo thủ
- Thời gian tại nhiệm: 1 năm, 4 tháng, 6 ngày
Giai đoạn 1896 – 1896
Tên thủ tướng: Sir Charles Tupper
- Ngày bắt đầu: 1 tháng 5 năm 1896
- Ngày kết thúc: 8 tháng 7 năm 1896
- Thuộc Đảng: Bảo thủ
- Thời gian tại nhiệm: 0 năm, 2 tháng, 7 ngày
Giai đoạn 1896 – 1911
Tên thủ tướng: Sir Wilfrid Laurier
- Ngày bắt đầu: 11 tháng 7 năm 1896
- Ngày kết thúc: 7 tháng 10 năm 1911
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 15 năm, 2 tháng, 26 ngày
Giai đoạn 1911 – 1920
Tên thủ tướng: Sir Robert Laird Borden
- Ngày bắt đầu: 10 tháng 10 năm 1911
- Ngày kết thúc: 10 tháng 7 năm 1920
- Thuộc Đảng: Bảo thủ/Liên minh (từ 1917)
- Thời gian tại nhiệm: 8 năm, 9 tháng, 0 ngày
Giai đoạn 1920 – 1921
Tên thủ tướng: Arthur Meighen
- Ngày bắt đầu: 10 tháng 7 năm 1920
- Ngày kết thúc: 29 tháng 12 năm 1921
- Thuộc Đảng: Liên minh/Tự do & Bảo thủ Quốc gia
- Thời gian tại nhiệm: 1 năm, 5 tháng, 19 ngày
Giai đoạn 1921 – 1926
Tên thủ tướng: William Lyon Mackenzie King
- Ngày bắt đầu: 29 tháng 12 năm 1921
- Ngày kết thúc: 28 tháng 6 năm 1926
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 4 năm, 5 tháng, 30 ngày
Giai đoạn 1926 – 1926
Tên thủ tướng: Arthur Meighen
- Ngày bắt đầu: 29 tháng 6 năm 1926
- Ngày kết thúc: 25 tháng 9 năm 1926
- Thuộc Đảng: Bảo thủ
- Thời gian tại nhiệm: 2 năm, 2 tháng, 27 ngày
Giai đoạn 1926 – 1930
Tên thủ tướng: William Lyon Mackenzie King
- Ngày bắt đầu: 25 tháng 9 năm 1926
- Ngày kết thúc: 7 tháng 8 năm 1930
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 3 năm, 10 tháng, 11 ngày
Giai đoạn 1930 – 1935
Tên thủ tướng: Richard Bedford Bennett
- Ngày bắt đầu: 7 tháng 8 năm 1930
- Ngày kết thúc: 23 tháng 10 năm 1935
- Thuộc Đảng: Bảo thủ
- Thời gian tại nhiệm: 5 năm, 2 tháng, 16 ngày
Giai đoạn 1935 – 1948
Tên thủ tướng: William Lyon Mackenzie King
- Ngày bắt đầu: 23 tháng 10 năm 1935
- Ngày kết thúc: 15 tháng 11 năm 1948
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 13 năm, 0 tháng, 23 ngày
Giai đoạn 1948 – 1957
Tên thủ tướng: Louis St. Laurent
- Ngày bắt đầu: 15 tháng 11 năm 1948
- Ngày kết thúc: 21 tháng 6 năm 1957
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 8 năm, 7 tháng, 6 ngày
Giai đoạn 1957 – 1963
Tên thủ tướng: John Diefenbaker
- Ngày bắt đầu: 21 tháng 6 năm 1957
- Ngày kết thúc: 22 tháng 4 năm 1963
- Thuộc Đảng: Bảo thủ Tiến bộ
- Thời gian tại nhiệm: 5 năm, 10 tháng, 1 ngày
Giai đoạn 1963 – 1968
Tên thủ tướng: Lester B. Pearson
- Ngày bắt đầu: 22 tháng 4 năm 1963
- Ngày kết thúc: 20 tháng 4 năm 1968
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 4 năm, 11 tháng, 29 ngày
Giai đoạn 1968 – 1979
Tên thủ tướng: Pierre Trudeau
- Ngày bắt đầu: 20 tháng 4 năm 1968
- Ngày kết thúc: 3 tháng 6 năm 1979
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 11 năm, 1 tháng, 14 ngày
Giai đoạn 1979 – 1980
Tên thủ tướng: Joe Clark
- Ngày bắt đầu: 4 tháng 6 năm 1979
- Ngày kết thúc: 2 tháng 3 năm 1980
- Thuộc Đảng: Bảo thủ Tiến bộ
- Thời gian tại nhiệm: 0 năm, 8 tháng, 27 ngày
Giai đoạn 1980 – 1984
Tên thủ tướng: Pierre Trudeau
- Ngày bắt đầu: 3 tháng 3 năm 1980
- Ngày kết thúc: 30 tháng 6 năm 1984
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 4 năm, 3 tháng, 27 ngày
Giai đoạn 1984 – 1984
Tên thủ tướng: John Turner
- Ngày bắt đầu: 30 tháng 6 năm 1984
- Ngày kết thúc: 17 tháng 9 năm 1984
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 0 năm, 2 tháng, 18 ngày
Giai đoạn 1984 – 1993
Tên thủ tướng: Brian Mulroney
- Ngày bắt đầu: 17 tháng 9 năm 1984
- Ngày kết thúc: 25 tháng 6 năm 1993
- Thuộc Đảng: Bảo thủ Tiến bộ
- Thời gian tại nhiệm: 8 năm, 9 tháng, 8 ngày
Giai đoạn 1993 – 1993
Tên thủ tướng: Kim Campbell
- Ngày bắt đầu: 25 tháng 6 năm 1993
- Ngày kết thúc: 4 tháng 11 năm 1993
- Thuộc Đảng: Bảo thủ Tiến bộ
- Thời gian tại nhiệm: 0 năm, 4 tháng, 10 ngày
Giai đoạn 1993 – 2003
Tên thủ tướng: Jean Chrétien
- Ngày bắt đầu: 4 tháng 11 năm 1993
- Ngày kết thúc: 12 tháng 12 năm 2003
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 10 năm, 1 tháng, 8 ngày
Giai đoạn 2003 – 2006
Tên thủ tướng: Paul Martin
- Ngày bắt đầu: 12 tháng 12 năm 2003
- Ngày kết thúc: 6 tháng 2 năm 2006
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: 2 năm, 1 tháng, 25 ngày
Giai đoạn 2006 – 2015
Tên thủ tướng: Stephen Harper
- Ngày bắt đầu: 6 tháng 2 năm 2006
- Ngày kết thúc: 4 tháng 11 năm 2015
- Thuộc Đảng: Bảo thủ
- Thời gian tại nhiệm: 9 năm, 8 tháng, 29 ngày
Giai đoạn 2015 – đương nhiệm
Tên thủ tướng: Justin Trudeau
- Ngày bắt đầu: 4 tháng 11 năm 2015
- Ngày kết thúc: Đương nhiệm
- Thuộc Đảng: Tự do
- Thời gian tại nhiệm: Đương nhiệm
Một số câu hỏi liên quan đến thủ tướng Canada
Câu 1: Canada có vị trí tổng thống không?
Như chúng tôi đã nói ở trên, người đứng đầu tại Canada là một thủ tướng. Ngày trước, Canada có những vị trí đứng đầu nhà nước: Nữ Hoàng Anh, Toàn quyền Canada. Tuyệt nhiên không có vị trí tổng thống rất khác với anh bạn hàng xóm Mỹ.
Câu 2: Năm 2021, ai là người cầm quyền lãnh đạo Canada?
Kể từ năm 2015 đến năm 2021, ông Justin Trudeau là người đứng đầu Canada.
Câu 3: Thủ tướng Canada tại vị bao nhiêu năm?
Canada khác so với các quốc gia khác ở chỗ là đất nước này các thủ tướng không có nhiệm kỳ cố định. Và cũng không giới hạn kỳ hạn. Thay vào đó họ có thể tại vị miễn là chính phủ của họ được đa số tín nhiệm trong Hạ viện Canada theo hệ thống chính phủ có trách nhiệm.
Câu 4: Vị thủ tướng xuất sắc nhất Canada là ai?
William Lyon Mackenzie King (ảnh) là thủ tướng được đánh giá cao nhất dựa trên ba kết quả tổng hợp từ Maclean’s, và cũng là thủ tướng tại vị lâu nhất của Canada.
Hy vọng với những chia sẻ của Việt Tín bạn đã hiểu hơn về vị thủ tướng Canada. Nếu còn thắc mắc nào khác vui lòng để lại dưới bình luận để được chúng tôi giải đáp ngay nhé! Đừng quên theo dõi https://www.dinhcuatlantis.com/ để luôn cập nhật được những thông tin hữu ích khác về chương trình định cư Canada nhé!
